Vegsemd allra vífa | BRAGI
Bragi, óðfræðivefur

Söfn

Íslenska
Íslenska

Persónuvernd:

Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn.

Innskráning ritstjóra

Vegsemd allra vífa

Fyrsta ljóðlína:Vegsemd allra vijfa
bls.84
Bragarháttur:Sjö línur (tvíliður) þrí- og ferkvætt AbAbcoc
Bragarháttur:Sjö línur (tvíliður) þrí- og ferkvætt AbAbcOc
Viðm.ártal:≈ 1600
Tímasetning:Um 1600
Flokkur:Helgikvæði
1.
Vegsemd allra vífa
vilda eg stofna óð:
Mæðuna mun útdrífa
minning hennar góð,
*mektin fljóðs því mjög varð há
Jesúm þegar á jörð oss bar
jómfrú Máríá.
2.
Þá vór feðgin fyrstu
fallin vóru í synd
og mynd síns herra misstu,
meyjan göfuglynd,
*fyrir heitið henni var
að höggorms skyldi hausinn merja
hennar blóðdropar.
3.
Fyrirsagði forðum
frægsti guðs spámann
með *andaríkum orðum
allt um sveininn þann,
að hún skyldi, móðir og mey,
fæða í heiminn frelsarann
so fortöpuðunst ei.
4.
Þessi jómfrú þýddi
það tillukta hlið.
Öngvum öðrum hlýddi
um það reika mið
nema drottni dýrstum þeim
sem var fyrir utan verknað manns
af vífi borinn í heim.
5.
Réttlát rótin Jessi
réttvel blómgaðist.
Blessuð brúður þessi
bar einn dýrðar kvist.
Lífgar þetta lífsins tré
Adams niðja alla í senn
enn þó dauðir sé.
6.
Eleazar, æðsti
Abrahams verkaþjón,
sendist sóma stærsti
syninum í *konbón
so Rebeccha, signað fljóð,
Ísaks að yrði frú
og ektakvinnan góð.
7.
Herrann himna sveita
heilagan Gabríel,
lét so fara að leita
með logandi ástarþel
syninum eftir ektafrú.
Bæði móðir og *brúður hans,
blessuð mey ert þú.
8.
Kvaddi ástarorðum
ave Máríá,
prýdd og prísuð forðum,
plena gratiá.
Dominus tecum dýrstur er,
blessuð yfir brúðakrans
bæði þar og hér.
9.
Æðstur drottins andi
yfirskyggir þig,
getinn lífs á landi
leiftran ódauðlig,
guðs einbirnið býr með þér.
Þitt og hans hið þægsta jóð
þú í lífi ber.
10.
Trú og auðmýkt æðsta
auðgrund skorti síst.
Ambátt herrans hæsta
heita má ég víst,
verði mér eftir orði þín“,
mælti hún en herrans þjón
heim reisti til sín.
11.
Máría f;ór að finna
frú Elísabeth,
kvaddi sætu svinna
og sæmd í ljósi lét,
en við hennar heilsan þá
hennar í lífi hjarta glaður
helgur Jón við brá.
12.
Undrast eldri kvinna
æru og virðing þá,
sér að vildi sinna
signuð Máríá.
Musteri drottins *margtignat
síðan hún með sætri rödd
saung magnifíkat.
13.
Fram kom tíð að *fæddi
frúin á jólanótt
þann sem þegna græddi
*þrautir, mein og sótt.
Jesús hans er heilagt nafn.
Kóngur aldrei kom í heim
né keisari honum jafn.
14.
Blessuðum býður munni
brjóstin móður hrein.
Á þeim eðla brunni
ól hún þennan svein.
Helgast barn í heyi lá,
hirðsveitirnar himna sungu
heilagt gloríá.
15.
Þá útestöðurnar *endi
offra gjörði svein
svanninn sæmdum vendi,
sem segir í lögmálsgrein.
Simeon gamli gekk þá að,
um það hjálpráð alls mannkyns
og æðsta ljósið kvað.
16.
Aldrei óskum neitti
elsku móður sín,
bláu vatni breytti
í besta sætleiksvín,
helgur sveinn fyrir hennar orð.
*Stoðuðu þanninn hún og hann
hjón við drykkjuborð.
17.
Umfram allar sveitir
elskaði móðir jóð,
æru og virðing veitir,
hún var honum líka góð.
Mátti hún því ei mótgangsfrí
vera blessuð heldur en hann
heimi þessum í.
18.
Simeons sverðið bitra
sálina hennar skar,
þá kunni kvalir að líta
sem Christo gyðingar
veittu synda saklausum.
Tíðum þvoði hún tigna kinn
táralækjunum.
19.
Undir Christi krossi
kóngsdrottningin stóð.
Dreifð með dreyrafossi,
dýrðarmeyjan góð
sá þar upp á sonarins deyð.
Aldrei hefur einni móður
aukist meiri neyð.
20.
Fylla vil eg nú feginn
flokkinn, jómfrú, þinn
og dýrstum dreyra þveginn
draga krossinn minn,
trúarsjónir setja á hann,
þinn og himna-herrans son,
helgan guð og mann.
21.
Það tek eg til þakka
þó að hann reyni mig,
þar hann súrt lét smakka,
signuð meyjann, þig,
því ég veit þú varst honum kær.
Hefur þó enginn kall eður kon
krossinum gengið nær.
22.
Fékk þér sútum særðri
sonurinn forsvarsmann
er þig endurnærði
um allan lífstímann.
So veit eg að sendir hann mér
miskunn sína og manna stoð
meðan eg lifi hér.
23.
Varaði varla lengi
vein né grátur þinn,
með heiðri hefur þú gengið
í himnadýrðir inn.
Eins veit eg að eymdin mín,
þó hún vari um allan aldur,
í andlátinu dvín.
24.
Raunanótt mun rýma
en roða fyrir sól
þá dregur af dauðans svíma
og dýrðleg himnaból,
forkláraður, fæ eg að sjá
mildan föðurinn, Máríuson
og mektar andann há.
25.
Englaflokka fríða
og frú Máría, þig,
helgra hópinn líða
og hina er tregaði mig,
ástvina eg átti í heim.
Sæll er eg þá, minn góði guð,
þá geng eg í selskap þeim.
26.
Væri nú mælskan meiri
og mennt að kveða um þig,
skyldu það skilja fleiri
að skorti ei viljann mig
loflegt þér tilleggja flest,
heilög Máría, manns og guðs
musterið allra best.


Athugagreinar

Lesbrigði:
1.5 mektin] magtenn B
2.5 fyrir heitið] < ;fyrer heitenn; (Leiðréttingartilraun JÞ í Lbs 2166 4to)
3.3 anda-] and- B
6.4 konbón] svo bæði í A og B
7.6 brúður] < bruder A, brudir B (Leiðrétting KE)
12.5 margtignat] (Skrifað með ;t; í endingu bæði vegna ríms og þess að svo er gert í handriti. KE)
13.1 fæddi] B; ;fædder; A
13.4 þrautir] B; og þrauter A
15.1 endi] B; endte A
16.6 Stoðuðu] B; ;stöðvuðu; A
[Ath. Í 21.3–4 er s-stuðlun og í 21.6 er ritað ;kon; bæði í A og B]