Svangir gestir | BRAGI
Bragi, óðfræðivefur

Söfn

Íslenska
Íslenska

Persónuvernd:

Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn.

Innskráning ritstjóra

Svangir gestir

Fyrsta ljóðlína:Hann hoppaði glaður um húsþakið mitt
bls.87–91
Bragarháttur:Sex línur (þríliður) fer- og þríkvætt aBaBaB
Bragarháttur:Átta línur (þríliður) fer- og þríkvætt aBaBcDcD
Viðm.ártal:≈ 0
Tímasetning:1923

Skýringar

Framan við kvæðið stendur:

Þetta kvæði er þannig til orðið að einn dag í fyrra vetur [þ.e. 1923] er ég kom heim til frú Guðrúnar, ekkju Þorsteins Erlingssonar, segir hún mér frá þessu, er kvæðið skýrir frá. Um leið gat hún þess, að hún hafi þá eftir nokkra daga lofað að segja dálitlum flokk barna eitthvað um dýrin – og brýna fyrir þeim miskunnsemi við þau. – „En“, bætti hún við, „gaman væri að segja þeim það í kvæði, þau mundu muna það best“.
1.
Hann hoppaði glaður um húsþakið mitt
og hirti þau korn er ég stráði,
og vorljóðið indæla söng hann þar sitt,
þann söng er af hjarta ég þráði.
Með brauðmolum kvæðið ég þakkaði þitt,
sem þíðum og sólskini spáði.
2.
En svo komu fleiri, sá flokkur varð stór,
minn fögnuður stækkaði líka.
Já, börn mín, sá vísir til mikils var mjór,
sem mig gjörði sæla og ríka.
Er hlýnaði í veðrinu, hópurinn fór,
ég harmaði gestina slíka.
3.
En haustið kom aftur með hörku og snjó
svo hver og einn vorgestur flúði,
og skammlífur maðkur í moldinni dó,
en mjöllin að blómfræjum hlúði.
En sólskríkjan alein sat eftir með ró,
á ástríki mannanna trúði.
4.
Ég stráði á borðið, sem breitt hafði mjöll
með bláhvíta líndúknum sínum,
og hrópaði: „Kom þú nú, hjörðin mín öll,
með hungruðu vinunum þínum.“
Mér reyndist samt óþörf sú ræða og köll.
Þeir rötuðu að molunum sínum.
5.
Enn ómar í minninu söngurinn sá
sem sæla frá umliðnum dögum,
sem barst til mín snjóþakta borðinu frá,
með blíðróma, heillandi lögum.
Ó, það voru ókunnug þrastahjón smá,
er þeim stýrðu hljómbylgjuslögum.
6.
Ó, síðbúnu þrestir, þið sunguð um tréð,
er svipst hafði laufinu fínu,
og sólskríkju fjöldanum flæktust þið með,
sem flögraði að brauðinu sínu.
Þið dvölduð þann vetur og glödduð mitt geð
sem gestir hjá borðinu mínu.
7.
Þeir hugprúðir snæddu úr hendinni á mér
en hurfu á vorbjörtum degi;
er þráin og ástin í burtu þá ber,
um bláloftin finna þeir vegi,
því hreiður að byggja í borginni hér,
ég bjóst við þeir þyrðu það eigi.
8.
Nei, sólskríkju-foringinn ferðinni réð,
með flokkinn að heiðinni lagði,
en fallegu þrestirnir fylgdust ei með,
og fáir og daprir í bragði
þeir svifu yfir garðinn og settust á tréð.
Nú söng hún þar ein, en hann þagði.
9.
Ég sá, hann var veikur, hún valdi' honum skjól
und vorblóma lágvöxnum runni.
Þar vininn sinn kæra á ormum hún ól,
því allt vildi 'ún gjöra' er hún kunni.
Og harm sínum breytti 'ún í sumar og sól
og söng fyrir þann er hún unni.
10.
Svo var það einn morgun, ég vaknaði seint,
en vindurinn þaut yfir stráin,
að leið mína að runninum lagði ég beint. –
Hann lá þar á jörðinni dáinn.
Frá sorg minni ekki ég get ykkur greint,
ég grét er ég jarðaði náinn.
11.
Og enn koma fuglar og finna hér hlé
og fagna ef boðinn er greiði,
og hópa sig saman og syngja á tré,
þar sorgin mín tárfelldi' undi meiði.
Ég ávallt að haustinu síðar þar sé
sóley á þrastarins leiði.

– – –

12.
Og nú hefi' ég sagt ykkur söguna þá
um söngfugla hópana mína
sem koma í hópum en fara mér frá,
er finna þeir sólina skína.
Og nú vil ég, börnin mín, benda' ykkur á
að bjarga 'inum veika og styðja,
og sýna þeim líknsemd er minna sín má
og málsins er varnað að biðja.
13.
Ó, sigaðu' ei hundunum hjarðirnar á,
er hópinn þú rekur úr túnum.
Ó, mundu eftir ullinni mjúkhlýju þá
og mjólkinni úr blessuðum kúnum.
Ef áttu að góðvini hest eða hund,
og hafi' hún kisa á þér mætur,
þá munu þau allmarga stytta þér stund
og stöðva þín tár ef þú grætur.
14.
Og vittu, að fuglanna faðir sá er
sem föður þinn gaf þér og móður,
og mundu að auga hans ávallt þig sér,
ef ertu ekki skepnunum góður.
Og ver því á kærleikans framkvæmdir fús,
það farsæld og unaðsemd léði,
því hafir þú auðsýnda miskunnsemd mús
þú munt af því uppskera gleði.

– – –

Ágæt fékkst þú efni mér
enn í bóta-klasa;
möttulklæði klippt er hér.
Hver vill eiga vasa?