Hásljóð | BRAGI
Bragi, óðfræðivefur

Söfn

Íslenska
Íslenska

Persónuvernd:

Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn.

Innskráning ritstjóra

Hásljóð

Fyrsta ljóðlína:Þó að ég vildi / þuluna flétta
bls.VI, 206–214
Bragarháttur:Fornyrðislag
Viðm.ártal:≈ 1775
Flokkur:Heilræði

Skýringar

Hásljóð voru prentuð í Fróðlegu ljóðasafni II, Akureyri 1857, 149–53.
1.
Þó að eg vildi
þuluna flétta
þá er það margt
sem mig frá því hrekur;
kann eg ei neitt
því kennt var mér aldrei
nema huldumannsháttur
úr hólum kominn.,
2.
Eg bý við hafsbrún,
útskerjum nærri,
við beljan stórhvela,
buldran sævar,
sterka storma,
strauma harða,
voðaveður
og varga ólæti.
3.
Glepur því fyrir mér
galandi kráka,
þá er lá hljómar
löndin skjálfa.
Gæti eg einskis
er gana hafs bárur*
yfir björg*
og brekkur grænar.
4.
Ei er þó ráð
nema í tíma sé tekið.
Eg veit eigi nema
eg verði barnfóstra.
Því vil eg brögnum
bjóða kvæði
það* heyrði og sá
og hefi numið.
5.
Það var í morgun*
mjög tíðlega
þá röðull rauður
rann úr ægi;
þá voru eikur
alblómgaðar,
lágrænt gras
og græðir lognhvítur.
6.
Óðinn föður*
í arnarlíki
sá eg á Hliðskjálf
hátt upp festan.
Hann var að raula
við raust og tjáði
ný heilræði
niðjum gefin.
7.
Hans voru fiðurhár
fögur að líta
sem barið gull
móti birtu sólar;
glóuðu* fjaðrir,
glönsuðu vængir,
höfðu hrammar lit
hvítasilfurs.
8.
Hans létu hljóð
sem harpa vel slegin
eða söngs hafsgýgju
seimur í bárum.
Sú gulllega Hábrók
galaði skærra
en feigur svanur
og sagði þannig:
9.
„Vel skyldi, vel skyldi
vorum niðjum
og súpendum
Suttungs mjaðar.
Myrk eru forlög,
margt er að varast,
því er ráð ráðhollra
ráð að þiggja.
10.
Oft eru gamlir
góðir í ráðum
en röksemd heimskra*
í ráðleysu.
Óráðið verður
oft að happi
en misráðið það
sem þjóðum líkar.
11.
Fláræði hyggi
flestir að varast,
það er fáræði
flestu verra.
Bráðræði býr
um bana mörgum
en áræði eykur
otrum þrjósku.*
12.
hófs skyldu jafnan
höldar gæta
og vel með varhygð
vera forsjálir.
Það mun úrræði
ætíð spökum
betur en vondar*
vélar duga.
13.
Hóft skyldi ríða
hröðu dýri
gjarða yfir
grund óslétta.
Þrátt hefir bagi
af byltu hlotist;
hófur er háll
og hellur sleipar.
14.
Hóft skyldi skunda
á höllu svelli
og á óbryddu
yfir klungur.
Oft er brattgengi
blandað flónsku
en afli á ís hálum
enginn treysti.
15.
Hóft skyldi sigla
í hvirfilvindi
skeið skammkjala
á sköflum Ránar.
En þess ber að gæta,
það má ei varast
að flestu förlast
feigum í ráðum.*
16.
Hóft skyldu láta
horskir þegnar
þótt vaxi vegur
og velgengni.
Oft bar* stoltur
stuttan heiður
og vaxandi móður
minnkandi lukku.
17.
Hóft skyldu láta
horskir þegnar;
völt er veröld
þá vel gengur.
Sá eg að morgni
settu beimar
fley á mar
í fögru veðri.
18.
Þróaðist vindur,
þroskaðist bára,
risu af Ránardætrum
rokur sævar.
En er sólin var
sigin að viði
sneru keipar
þar kjölur átti.
19.
Vert er að þekkja
það vel trúa skyldi;
vant er af dárum
dyggð að taka.*
Oft er fúinn mergur
í fögrum viði;
annað er litur
en lukka tíðum.
20.
Valt er að ætla
á voðir gamlar,
ós á sandi,
ís í fjörðum,
vorveðuráttu,
viku kennara,
lofsorð lofgjarnra
af lognu vitni.*
21.
Ei skyldi trúa ,
urðarmána,
lögn launboða,
læðugesti,
hauki hraunföstum,
hélu árdegis,
beini brishnýttu
né bráðri lukku,
22.
sofandi manni,
sjóðandi hveri,
kveðandi konu,
komandi hviðu,
hangandi hrauni,
hlaupandi skafli,
fallandi húsi
né frosnu stáli,
23.
snemmum grasgróða,
grænku hafskýja,
hagli úr heiðríkju,
hverfum lognbárum,
himni hrísrauðum,
hlýju skammdegi,
vestan vindhala
né vetrar hrímþoku.
24.
Ei skyldu þessu
ýtar trúa
en þó vin þeim verst
er vélum beitir
þar til ragna-
rök á dynja
og landslög
líða með ásum.“
25.
Nú eru Hásljóð
horfin eyrum
en ás á* braut
burtu floginn.
Það munu* ýtar
ei öfgar* kalla
þótt muni eg ei meira
af máli slíku.
„Ýmis skráð handrit og eitt prentað ljóðakver.“


Athugagreinar

* 3.6 hafbárur B.
* 3.7 björg há B.
* 4.7 það eg B.
*5.1 var morguns B.
* 5.7 láð grasgrænt B.
* 6.1 forna B.
* 6.5 glóðu B.
10.3 ungra B.
* 11. 8 öðrum þroska B.
* 12 .7 vondum B.
*15.7-8 að flest að flasi / feigum verður B.
16.
5 fær B.
* 19.4 ætla B.
* 20.6 þénara B.
* 20.7-8 loforð lausgeðja / og logið vitni B.
* 21.3 lægi B.
* 21.5 hnúki B.
* 25.3 og assa B.
* 25.5 mega B.
* 25.6 undur B.
Sjá Formála Óskars Halldórssonar við I bindi þessarar útgáfu þjóðsagnanna.