Bragi, óðfræðivefur
SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3127)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Rímur af Flóres og Leó 3Rímur af Flóres og Leó – þriðja rímaBálkur:Rímur af Flóres og Leó
Fyrsta ljóðlína:Þriðja verður Sóns úr sal
Höfundur:Bjarni Jónsson Borgfirðingaskáld
bls.31–43
Viðm.ártal:≈ 1625
Flokkur:Rímur
1. Þriðja verður Sóns úr salsendast örin góms af fal þó renni mér úr raddar dal raustin bág og fífla hjal.
2. Áfram ber ei frœðin fort,fœ eg því öngvan mansöng ort, því tungu minni tals um port tekur verða á ljóðum skort.
3. Áður en sest við sagnar smíðsegja verð til gamans lýð hvörsu falskleg fyrr og síð flærð hefur verið um langa tíð.
4. Finnst það með þeim flærðar smið,sem falskleikann sig temur við, eins og dúfa eru í sið, öðrum látast leggja lið.
5. Að yfirbragði og andlitsmyndá þeim þykir besta hind, því er von að verði blind veik og einföld manna kind.
6. Satan undan seggja þjóðsvika fyrstur veginn tróð þá falskur tœldi feðgin góð úr fegurðar sælu í vítis glóð.
7. Jósef fann það flærðar par,af frú þess ríka nauðung bar, og fyrir hennar álygð þar í dyblissu settur var.
8. Mardocheus maður einn hét,megnt var bruggað heljar net, Assverus því Ester grét, Aman sjálfan hengja lét.
9. Absalon með öfundar sáðAchitóphels þekktist ráð, þá föður síns hafði frillur smáð og flœrðsamlega hans ríkjum náð.
10. Adónías einn var sá,með undirferli girntist á Abísag til ekta fá og ætlaði Salomons ríki að ná.
11. Dalila full með svika seiðSamson sterka kom í neyð, hann því gisti dapran deyð, drósin af honum hárið sneið.
12. Því eru dæmin skýrð og skráð,skuli menn forðast fals og háð, enn í dag, ef að er gáð, finnst undirferli og svikanna ráð.
13. Þeir þiggja lukku lánið hœstsem lýti synda hylja stœrst, kápu bera méð gullið glœst en gráum kufli skrýddir næst.
14. Á gylltar fjaðrir glóar og skín,geðlegir eru í manna sýn, sig um vefja silki og lín, svikin kunna að œtlun mín.
15. Meiri eg ekki mansöng þyl,því mennt er sljó um hyggju gil, yður gjöri það víst í vil að víkja aftur sögunnar til.
16. Fjalars áður ferjan beið,þar frúin ung með börnin reið, reikandi í réttri neyð, en riddarar héldu svarinn eið.
17. Hugsar í skóginn harmamóðað halda nú hið beinsta fljóð, varð fyrir henni veganna slóð, varla sú er brautin góð.
18. Hún sá upp á háum klettað honum var undir rjóður slétt, í því brunnur einn var rétt og aldintré með laufum sett.
19. Eikin sú var undra stór,upp vaxin hjá lindar kór, lá úr brunninum lækur mjór, lét hún þar af drekka jór.
20. Brunninn þegar brúðurin sér,með börn af hesti stígur hún hér, beisl af jór tók, bíta hann fer, býsna gras um rjóðrið er.
21. Leit um kring sig lauka brú,lifandi öngvan mann sér nú, hrelld var jafnan hrundin trú, hryggva glöddu börnin frú.
22. Í blómstrið niður börnin smábrunninum leggur kvinnan hjá, hún fór að neyta fæðu þá sem fengin var henni garði á.
23. Eftir það af brunni blíðbauga drekkur sorgfull hlíð, börn nú sofa frúinnar fríð, fyrir það hafði hún minna stríð.
24. Lúið var orðið fagra fljóðaf ferðalagi og sárum móð, sofna réði sætan góð, sín lét hjá sér liggja jóð.
25. En þegar sofnuð sætan varsorgarmóð við brunninn þar apynju eina að henni bar, ei vissi hún af þessu par.
26. Lymskan hennar lysting jók,hún læddist nærri drottning klók, barnið annað burtu tók og beint því út í skóginn ók.
27. Í rjóður lítið skrímslið skaust,skepnan leysti barnið hraust, á jörðu niður lagði laust, lék fyrir því og kvað við raust.
28. Apynjan nú gefur að gætr,hvort gjörir ei hlæja sveinninn mætr, þegar hún blístrar barnið grætr, bar sig lítt og illa lætr.
29. Af ráði guðs so rétt til bar,að riddari einn í skógnum snar hafði villst, og hann kom þar sem hún yfir barni nöktu var.
30. Þessi hafði þénara lið,þeir voru skildir riddarann við, áttu nálega öngvan frið fyrir illsku varga ljótum sið.
31. Út dró sverð þá apynju sérog við hana riddarinn tér: „Láttu barnið liggja hér, eða lífið skaltu missa af mér.„
32. Á hana þegar illskan sveif,upp í móts við riddarann dreif, ei hræddist hún odda veif, úr hans stakki speldið reif.
33. Komið gat hún á riddarann rið,reikaði hann utan í hestsins hlið, sig þó rétti sjálfur við, síðan bauð henni öngvan frið.
34. Dró út riddarinn darra seið,djarflega móti skrímsli reið, hægri af henni handlegg sneið, hún varð ólm við sársins neyð.
35. Upp í loft hún hefur sig hátt,hugsar hann rífa sundur í smátt, hesturinn þá með hörkumátt hana sló á lendar brátt.
36. Til jarðar niður rétt hún rauk,riddarinn brátt af jórnum strauk, hann hjó so til að höfuð af fauk, hennar þanninn ævi lauk.
37. Barnið tók, á hest sig hefr,hamingjunni lofið gefr, í sínum kyrtli sveininn vefr, síst við þetta lengi tefr.
38. Sem nú þetta seggurinn vannsinn á veg með barnið rann, morðingjum tíu mætti hann, er mörgum veittu lífsins bann.
39. Að riddaranum flykkjast fljótt,falskir vilja hann drepa skjótt, barnið fyrir bar hann sótt og bað sinn guð í leyni hljótt.
40. Sem morðingjanna meining sámistilteini hörðum brá, segg drap einn en særði þrjá, sérhvörs hlíf um völlinn lá.
41. Ljót nú kalla lymsku þý:„Láttu, riddari, barn með frí, frá herra einum hefurðu því hvinnskur stolið landi í.“
42. Sagði þar við seggurinn: „Nei,sannleik vil eg dylja ei, en af einu illsku grey eg hef það leyst með gríðar þey.
43. Henni eg af höfuð slóog handlegginn í sundur dró, í kyrtli mínum um barn so bjó, bið eg yður að skoða það þó.“
44. Morðingjarnir meintu í stað,mundi komið af herrum það, riddaranum nú æddu að og sinn reyndu benja nað.
45. En so flykktust utan um þannillsku strákar riddarann, mæta barnið missti hann og morðingjunum undan rann.
46. Ljótir á barn með lymsku parlögðu hlut í skógnum þar, sveininn þann úr býtum bar bert af þeim sem skástur var.
47. Góð ráð bað nú gefa til sérhvað gjöra skal við barnið hér, vænleikur þess vitni ber af veglegum það ættum er.
48. Sumum þótti sæmdin mestað selja barn á Ræfils hest, kaupmenn kváðu betala best og borga fyrir það gjaldið mest.
49. Allir urðu á einu um það,ungt tók barn sá ráðsins bað, herðar á lét halurinn það hratt og rennur skipunum að.
50. En sem þeir það efndu ráð,apynju fundu dauða á láð, þeir sjá nú riddarinn satt hefur tjáð so hefði hann af henni barni náð.
51. Ofan til strandar ekki að síðrungt með barn rann flokkurinn stríðr í nokkra höfn þar fyrir lá fríður frá Normandí rekka lýðr.
52. Með barnið komu á bragna fund,buðu til kaups í samri stund, á gjaldið voru gjarnir í lund: „Gefið oss fyrir það fjörutíu pund.„
53. Kaupmenn gáfu greitt til ans:„Vér gjörum það aldrei verðið hans, húsum burt frá herramanns hafið þér barni stolið til sanns.“
54. Orð þau svifu þeim sárt í geð,svaraði hvör þá öðrum með: „Því ef hlýðið það skal téð, þetta um hvörninn barn er skeð.
55. Unnum vér það með öfl ótrauðaf einum riddara stríðs í nauð, en hann af einni apynju gauð, upp á skógnum liggur hún dauð.“
56. „Ungt fyrir barnið“, kaupmann kvað,„vér kunnum ei gefa slíkt sem bað, tíu merkur takið í stað“, en trássarar vildu ekki það.
57. Einn pílari er þeim hjá,utan úr Párísborg var sá, Clemus heitir, karl bar fá um koll og skeggið hárin grá.
58. Hart nær Párís hans var bú,hét Geirmani borgin sú, hann átti son við ekta frú, er sá Cládíus nefndur nú.
59. Um vænleik barnsins var honum dátt,vera segir af ættum hátt, þrjátíu krónur betalar brátt, bragna varð þá lyndið sátt.
60. Köllsuðu hinir karl um plóg,þeir kváðu hann nú ríkan nóg, auðnum kæmi hann ekki í lóg, oft þeir hjöluðu slíkan róg.
61. Hjöluðu sumir: „Hals af lúhvílubrögðin dofna nú, ávítar þig ektafrú ungt því keyptir barmð þú.“
62. Sinnti hann lítt um seggja skraf.Þeir sigldu þegar byrinn gaf, landi frá þeir lögðu í haf, lítt fyrir barni karlinn svaf.
63. Nauðugur varð sem vanalegt er,að veita því hvað skyldan ber, illar snerkjur á honum sér þá ofan um karlinn barnið fer.
64. Lægðu þeir ekki lín við rá,lægis dýrið strauk sem má, fyrr en komu Frakkland á og fram við Párís höfnum ná.
65. Garpar báru góss í hrúgr,gekk af skipinu allur múgr, Clemus tók þá barnið bjúgr, borgar til var vegur drjúgr.
66. Honum réð auka harma meiná herðum bera ungan svein, og það líka í annari grein, að ekki var til mjólkin nein.
67. Talar hann þá með sjálfum sér:„Hvað svívirðilegur gikkr eg er, ungt á herðum barn eg ber, en borgararnir hlæja að mér.
68. Æ, hvað heimskan afskaplig,aulaháttur og glanna stig afgamlan þá ærði mig eg ungan gjörði kaupa þig.“
69. Útlát fjárins í honum brann,öðru veifinu talaði hann: „Guð hefur auðinn gefið mér þann, eg gjörist ei fyrir það þurfamann.“
70. Karl þá stundum kær so tér:„Ef Cládíus son minn deyja fer, óefað skal hann mig erfa hér, einkanlega ef þóknast mér.“
71. Af því hjali varð karls geð kátt,kyssa lést hann barnið brátt, yppti sér á axlir hátt og ærilega lék við dátt.
72. Labbaði karlinn lúinn og móðr,lá á herðum sveinninn góðr, oft var honum í nösum njóðr, nokkrum sinnum gekk hann hljóðr.
73. Posið að búa veitti honum verstog vefja, fyrir því kveið hann mest, kaupa varð því konu og hest, karhnum var það ráðið best.
74. Henni barn í hendur fékk,hestinum fyrir karlinn gekk. Í Geirmon fór og fagna rekk fróm hans hjú og kvinnan þekk.
75. Karlsins fríða bauga brúað barninu unga spurði nú og hvör móðir að var frú, eða hvort væri það kvinnan sú.
76. Clemus ansar kyrtla gátt,karlinn hló þá yfrið hátt: „Það hef eg fram hjá þér barn átt, þess ei dyl þig, hlýða mátt.
77. Hinum megin hafs eitt fljóðhefur mér eignað þetta jóð, dauðans hreppti dapran móð, þá drengir lögðu á síldar slóð.
78. Ef með dapri dauðans píndeydd væri ekki silki Lín, hana skyldi eg hingað til þín haft hafa nú með barni sín.“
79. Hugsa gjörði hringa Náhún þegar karlinn brosandi sá, hann mundi eiga því fóstur að fá fyrir einn herra landi á.
80. Þar fyrir vill ei þorna brúþvinga hann lengur í orðum nú, unntust þau með æru og trú, elskaði líka barnið frú.
81. Skjótt þau létu skíra hann þar,skærust trú í landi var, ungur sveinninn óx upp snar og þá Flóres nefndur var.
82. Um vænleik barnsins var þeim best,vitur þótti og snar um flest. Flóres varði Frakkland best, sem framar meir í sögunni sést.
83. Geyst nú snautar góms af falGillings nautar dverga mal. Róma lautar rímu tal rekið til þrautar standa skal. Athugagreinar
Ríman er öll undir samhendum hætti óbreyttum nema seinasta vísan sem er samhent hringhend.
|
