SöfnÍslenskaÍslenskaPersónuvernd:
Vefurinn safnar engum upplýsingum um notendur sína. Leturgerðir eru frá Google sem skráir notkun á þeim.
Vefkökur eru aðeins notaðar til þess að halda utan um innskráningar þeirra sem annast efnisstjórn. |
Flokkar
Allt (3127)
Afmæliskvæði (14)
Annálskvæði (1)
Ádeilukveðskapur (1)
Ástarljóð (32)
Baráttukvæði (1)
Biblíuljóð (2)
Brúðkaupsljóð (9)
Bæjavísur (2)
Bænir (1)
Bænir og vers (25)
Eddukvæði (30)
Eftirmæli (41)
Ellikvæði (7)
Formannavísur (22)
Fræðsluljóð (3)
Gamankvæði (31)
Grýlukvæði (8)
Harmljóð (3)
Háðkvæði (4)
Hátíðaljóð (6)
Heilræði (10)
Heimsádeilur (8)
Helgikvæði (47)
Hestavísur (1)
Huggunarkvæði (2)
Hyllingarkvæði (2)
Jóðmæli (3)
Jólaljóð (5)
Kappakvæði (5)
Kvæði um biskupa (6)
Leppalúðakvæði (1)
Lífsspeki (5)
Ljóðabréf (18)
Matarvísur (1)
Náttúruljóð (52)
Rímur (204)
Sagnadansar (52)
Sagnakvæði (4)
Sálmar (417)
Sjóhrakningar (2)
Sorgarljóð (1)
Sónarljóð (14)
Særingar (1)
Söguljóð (13)
Tíðavísur (15)
Tregaljóð (6)
Vetrarkvæði (2)
Vikivakar (13)
Vögguljóð (5)
Ýkjukvæði (5)
Þjóðkvæði (1)
Þorrakvæði (4)
Þululjóð (5)
Þulur (2)
Ættjarðarkvæði (54)
Ævikvæði (6)
Ævintýrakvæði (3)
Adamsóður. Afgamalt kvæði um mannsins sköpun og fall.Fyrsta ljóðlína:Allra hlutanna er upphaf
Höfundur:Höfundur ókunnur
bls.218–221
Viðm.ártal:≈ 1500
Skýringar
Tvær síðustu línur eru viðlag.
Nokkuð er um forliði og þríliði í Adamsóði. 1. Allra hlutanna er upphaforð með krafti sínum. Lof sé þeim sem ljósið gaf og leysti oss frá pínum, þó viti eg þar lítið vesall af vafinn í synda línum. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
2. Eftir skapaða englasveitvar einn af þeim enn fyrsti Lucifer sem l‡ðurinn veit ljóssins þessa missti, því ofmetnaður og öfundin heit of mjög hjá hönum gisti. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
3. Ræsir himna rak hann sér fráí rár helvítis sveita og svo með hönum alla þá sem ofmetnaðarins leita. Hvör mann skyldi hugsa á heiðran Guði að veita. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
4. Af fjórum hlutum enn fyrsta mannfaðir himna upp vakti, Adam lét Guð heita hann sem hann sjálfur skapti. Eva út af rifi hans rann með ríkum guðdóms krafti. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
5. Hjónin þessi í hæsta valdhimnakóngurinn setti, hann bauð þeim einninn boðorðahald og bregða ei sínum rétti, dálegt lá við dauðans gjald er Drottinn sjálfur setti. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
6. Bannaði Guð það skyldi skesem skaði var þeirra barna, að bergja af því blómsturtré sem bar þann fróðleiks kjarna, gjörvallt annað góss og fé gjörði þeim einskis varna. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
7. Satan öfundar sælu þásem sér hann Adam setta, kostgæfir þann krók að fá með klókskap sinna pretta, að virðing þeirri hann velti frá sem voðalegast að detta. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
8. Skrafar hann þá sem talist við tveir:Trautt má eg ei það líða, að maðurinn skaptur af mold og leir megi þá sælu bíða. Eg skal því kosta og keppa meir um koll þann ofan að ríða. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
9. Evu skal eg, að andinn kvað,orms í líking finna, hana mun hægra og hygg eg það heldur en Adam ginna, ef bóndann léti hún bregða af og boðorðum ekki sinna. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
10. Brynjar sig með systrum sjösvikarinn allra alda, heift og reiði, hatur og spé, hjónin munu þess gjalda. Fengi eg unnið hin fyrstu tvö í fjötrum skal eg þeim halda. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
11. Ormurinn frá eg að Evu fannog orðum gjörir svo víkja: Sæl ertu og svo þinn mann, sett í virðing slíka, sé yður ekkert sett fyrir bann af sæmdum himnaríkja. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
12. Eva svarar og segir svo séef sannlega verður kannað: Eplið af einu aldintré er okkur þverlega bannað, dauðinn er vís ef skal svo ske skjótur, en ekki annað. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
13. Hafir þú mér eð sanna sagtaf sæmdum ykkar fleira, það l‡st mér vera hin minnsta magt og mun ykkur þetta eira. Þið hafið þá alla heimsins frakt, heiður og vísdóm meira. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
14. Óráð líst mér, að Eva kvað,út af þessu að breyta, utan eg sjái þér eiri það, ef þú vogar að þreyta, og ef þig skaðar um ekki par eplis mun eg þá neyta. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
15. Ormurinn svarar með andans mök,að eplinu gjörir að víkja: Eta skal eg því illsku tök í öllu má eg mig líkja. Eg er fallinn áður í sök við föður himna ríkja. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
16. Svo sviksamlega sem sagt er afSatan gjörði að spjalla. Át hann eplið en annað gaf Evu, að skyldi hún falla. Gleðilega gast henni að og gjörði á Adam kalla. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
17. B‡ður hún hönum að bíta uppáog b‡st að hönum að rétta. Adam réð að ansa þá: Okkur er bannað þetta. Dauða hét mér Drottinn sá sem dæmir allt eð rétta. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
18. Hvört ætlar þú, að Eva kvað,að þig muni eg vilja pretta; eta máttu því ekki par angur gjörir mér þetta. Adam tók og át í stað sem að hönum gjörði hún rétta. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
19. Eftir þetta stundlegt starfbar stóra neyð til handa. Úr augs‡n þeirra að ormurinn hvarf en Adam leit þau standa hróplega nakin svo hylja þarf. Hann hugsar um sinn vanda. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
20. Fara þau nú að fela sig fljóttþví falsarinn hefur þau prettað, naktra limanna skammast skjótt, skilja má vel þetta. Hræðandist þá hefndar gnótt sem hér fyrir mun þeim detta. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
21. Drottinn spyr hvar Adam erog þau hjónin bæði: Eða fari þið nú að felast fyr mér að fengið hafi þið gæði. Því braust þú það sem bauð eg þér eða ber þú nú meiri fræði? Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
22. Því dirfðust þið nú, að Drottinn kvað,um dauðann ekki að sinna? Adam réð að ansa í stað, ei er hans brot að minna; Christí vill nú kenna það að konu lét hann sig ginna. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
23. Frá eg að Evu frétti aðfaðir himna ríkja, því boðorði hefði hún brugðið af og bóndann gjört að svíkja: Óráði því sem ormurinn gaf eftir gjörða eg víkja. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
24. Hinn orðslægi ormurinn sásem allt réð skrafa af létta. Breytt hefða eg hvörgi boðorði frá né að bónda gjört að rétta, ef skapað hefðir ei skepnu þá sem skammlega gjörði mig pretta. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
25. Eg gaf, Adam, Evu þértil yndis og góðra náða. Nú vilji þið kyndug kenna mér klókskap ykkra ráða, því verð eg að setja harða hér hegning ykkur bráða. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
26. Adam, far þú úr augs‡n mérog þið hjónin bæði. Skinnkyrtla tvo skikka eg þér, skulu það ykkar klæði. Börn mun Eva bera af sér bæði með sorg og mæði. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
27. Í dauða fullan dal EbronDrottinn þeim bauð víkja, fyrir lagabrot sitt og lífsins tjón, að létu þau sig svíkja. Flæmdust svo enu fyrstu hjón frá föður himna ríkja. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
28. Þau bjuggu nú sem bókin térog bar þeim nauð til handa, að þeirra kyn sem kunnugt er í kvölum og stórum vanda, uns himnakóngurinn sjálfur sér að svo má ekki standa. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
29. Allur skaði og andartjóná Adams kyn mun detta. Vill himna kóngurinn hjálparvon, huggun veita um þetta, því sendi hann sinn sæta son syndum í burt að létta. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
30. Hann lét berast af Máríu meymeð miskunn heilags anda, þann píndu á krossi Gyðinga grey, græðara himins og landa, fyr vorar syndir hann vildi dey, svo værum ei hjá fjanda. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
31. Sonur Máríu sigurinn vann,Satan batt og meiddi, allt helvíti eyddi hann og Adam í burtu leiddi, það hjálparráð sem faðirinn fann flókann allan greiddi. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
32. Hann fór þá upp sem frá var sagttil föðurs og heilags anda, einn og þrennur í engla magt sem ódauðlega mun standa, manneskjunni hefur lukku lagt og leyst frá kvölum og vanda. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
33. Hingað kemur með hvellan rómherrann himins og landa, yfir að segja þann ógnadóm sem ævinlega mun standa. Andir skiptast við engla hljóm en illir í kvöl og vanda. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
34. Það veiti oss, enn mæti Máríu son,milding himins og landa, að hljóta mættum vér heill og von og hjálp hins helga anda, svo drögunst aldrei í djöfla dóm né dár hins illa fjanda. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim.
35. Óðarsmíðið Adams hérendast nú að sinni, lagfæri sá sem les og sér og leggi vel í minni, biðji allir bragnar fyr mér svo blessun Guðs eg finni. Allt mitt traust er undir þeim sem með orði skapaði þennan heim. |